EVDE UYGULAYABİLECEĞİNİZ SÜRDÜRÜLEBİLİR YAŞAM FİKİRLERİ

Sürdürülebilir yaşam,dünya gündeminin en çok konuşulan konuları arasına girmiş durumda. Dünyada daha sürdürülebilir bir yaşam için,daha bilinçli ve çevreye duyarlı tüketim alışkanlıkları edinmek mümkün. İşte,sosyal hayatta ve yaşam alanlarında sürdürülebilirlik adına atılacak ufak adımlar sayesinde daha temiz ve aydınlık bir geleceğe hep birlikte sahip olabiliriz.

Son araştırmalara göre her yıl 19 ila 23 milyon ton plastik atık denizlerimize karışıyor. Bu hızla denizlerdeki plastik kirliliğinin 2050'ye kadar tam dört katına çıkacağı öngörülüyor. Ülkemizde bir kişi, günlük olarak ortalama 216 litre kadar su tüketiyor. Denizlerdeki kirli atıklar, plastik kullanımının ve su tüketiminin artması, yenilenemeyen enerji kaynaklarının tüketimi, iklim değişikliğinin sebepleri arasında yer alıyor.

Tüm bu verilerden yola çıkarak, evde uygulanabilecek ve sürdürülebilirlik açısından dünyaya katkı sağlayacak önerilerimizi derledik. Çünkü küçük değişiklikler, büyük değişimler yaratabilir.

• Banyolarda, düşük seviyede akan duş başlıkları kullanılabilir. Böylece her yıkanmada su ve enerji tasarrufu sağlanmış olur.
• Diş fırçalama esnasında suyu açık tutmamak, su israfı açısından önemli bir adım. Çünkü suyun açık kalması demek, her fırçalamada ayda fazladan 15 litre su tüketimi demek.
• Kullanılmayan elektronik aletler, fişe takılıyken elektrik harcamaya devam ediyor. Enerji israfından kaçınmak için kullanılmayan elektronik aletler fişten çekilebilir. Ayrıca kapatma düğmesi olan çoklu prizler de kullanılabilir, ancak kapatma düğmesine basmayı unutmamak gerekiyor.

• Günlük hayattaki plastik kirliliğinin başrollerinden biri de plastik poşetler. Özellikle alışverişte kullanılan plastik poşetler yerine yeniden kullanılabilen bez çantalar ya da fileler tercih edilebilir. Ayrıca plastik pipetler kullanmak yerine geri dönüştürülebilen pipetler kullanılabilir.
• Yaşam alanlarında bulunan bitkiler, mini bahçeler ve hobi amaçlı tarım alanlarını günün serin saatlerinde sulamak bile sürdürülebilir bir adım. Böylece suyun buharlaşması en aza indirgenir ve su tasarrufu sağlanır.
• Posta yoluyla gelen fatura ve tanıtım broşürleri, kağıt israfının en büyük sebeplerinden biri. Dünyanın akciğerleri olan ormanları ve ağaçları korumak, gereksiz kağıt kullanımının önüne geçmek için elektronik fatura yöntemi tercih edilebilir.
• Çoğu yemek siparişinde yemeğin yanında plastik araç gereçler de geliyor. Yemek siparişi verirken restorandan, tek kullanımlık çatal bıçak, peçete, baharat ve pipet yollamamaları talep edilebilir. Böylece büyük bir oranda plastik kullanımının önüne geçilmiş olur.
• Çamaşır yıkarken kullanılan enerji, çamaşırların çevresel ayak izinin %65'ine denk geliyor. Sadece kıyafetleri düşük sıcaklıkta yıkamak bile,bu enerjiden %35'e kadar tasarruf etmeyi sağlayabilir.
• Satın alma alışkanlıklarının sürdürülebilir yaşama oldukça fazla etkisi var. Her eşyanın üretiminde su ve enerji harcanıyor. Bu nedenle gerçekten ihtiyaç duyulan ürünlerin satın alınması,minimalist bir düşünce tarzı,uzun ömürlü ürünlerin tercih edilmesi,bozulan eşyaları yenisini almak yerine tamir ettirmek,kullanılmayacak durumdaki eşyaları da geri dönüştürmek sürdürülebilirlik için çok önemli.
• Temizlik malzemelerinin çoğu,içerisinde zararlı maddeler barındırıyor. Denizlerin ve toprağın sağlığı için doğal içerikli temizlik maddeleri kullanılabilir. Ayrıca temizleme amaçlı kullanılan sentetik süngerler yerine doğal malzemeli kabak süngerler kullanılabilir. Artık kullanılmayacak olan kabak süngerler iyice yıkanıp toprağa gömülebilir. Böylece ‘sıfır atık’ sağlanmış olur.

• Banyoda kullanılan birçok ürünün ambalajları aslında geri dönüştürülebilir nitelikte. Tüm geri dönüştürülebilir ambalajların ‘dönüşüm kutularına’ atılması gerekir.
• Bulaşıkların musluktan akan su ile yıkanması,su israfının büyük bir kısmını oluşturuyor. Bulaşık makineleri her yıkamada ortalama 12 litre su kullanıyor. Bulaşıkları elde yıkamak ise,iki dakikada bir 12 litre su harcamak anlamına geliyor. Bulaşıkları makinede yıkayarak,elde yıkamaya kıyasla daha fazla su,enerji ve zaman tasarrufu yapılabilir.
• Giysileri daha uzun süre kullanmak da sürdürülebilirliğe katkı sağlar. Giysileri doğru deterjanlarla yıkamak,gözle görünmeyen bazı plastik ve mikrofiberlerin salınmasını engelleyerek okyanusa karışmasının önüne geçer.
• Duş almak için akan suyun ısınması beklenirken,litrelerce su israf ediliyor. Musluktan akan soğuk su bir kovada toplanabilir;bu su bitkileri sulamada veya temizlikte kullanılabilir.

• Sürdürülebilir bir yaşam için sürdürülebilir bir gardırop olmazsa olmaz. Giyilmeyen,çok tercih edilmeyen veya eskimiş kıyafetler geri dönüştürülebilir.
• Yaşam alanında fazla ışık kullanımı,enerji israfına yol açabilir. Evde daha çok gün ışığından yararlanmak,perdeleri açmak,ekstra ışık kullanımına duyulan ihtiyacı azaltacaktır. Gün ışığı olmayan yerlerde ise tasarruflu ve doğa dostu ampuller tercih edilebilir.
• Sağlıklı bir hayat için yeterince su tüketmek çok önemli. Bunun için plastik ve kağıt bardaklar yerine cam şişeler,termos ve mataralar tercih edilebilir.
• Kahve,çoğu insanın gün içerisinde tükettiği bir içecek. Kağıt kahve filtresi yerine kumaş yani yıkanabilir filtre kullanılarak sürdürülebilirliğe destek olunabilir.
• Makyaj temizleme mendilleri ve pamukları oldukça tercih edilmekte. Bu tek kullanımlık ve doğa dostu olmayan ürünler yerine yıkanabilir doğal pamuk pedler tercih edilebilir.
• Plastik diş ipi yerine organik ipek diş ipi;plastik diş fırçası ve tarak yerine bambudan yapılan diş fırçası ve taraklar;pamuk ve plastik kulak çubuğu yerine silikon yıkanabilir kulak çubuğu kullanılabilir.

• Yemek yaparken birçok besin atığı da ortaya çıkıyor. Meyve ve sebzelerin sapları,uçları ve kabuklarını çöpe atmak yerine değerlendirmek mümkün. Bu malzemelerle smoothie yapılabilir;artan meyve ve sebze kabukları kurutularak kış çayları hazırlanabilir. Ayrıca yumurta kabukları da yüzey temizleyici olarak ev temizliğinde kullanılabilir.
• Besin atıklarını değerlendirmenin en doğa dostu yöntemlerinden biri de kompost yapmak… Kompost,doğada ölü veya atık olarak bulunan canlıları ayrıştırıp,tekrar mineral ve besin değeri zengin bir toprağa dönüştürmek demek. Kompost yapmak için büyük alanlara gerek duyulmuyor. Besin atıklarını kahverengi ve yeşil renkliler olarak ikiye ayırmakla kompost süreci başlıyor. Sebze,meyve atıkları,yeşil yapraklar,çay atıkları,yumurta kabukları,ekmek,kahve artıkları ve filtreleri yeşil atık kategorisini;kuru yaprak,sap,dal ve ağaç kabukları,kuruyemiş kabukları,talaş,solmuş çiçekler,pamuk ve peçete ise kahverengi atık kategorisini oluşturmakta. Kompost yaparken narenciye kabukları,artık et,tavuk,balık,kemikler,kabuklu deniz ürünleri,süt ürünleri ve atık yağlardan ise uzak durulması gerekiyor. İlk katmanı toprak ve kahverengi atıklar oluşturmakta. İkinci katmana da yeşil renkli atıklar konuluyor ve üzerine üçüncü katman olarak tekrar kahverengi atıklar yerleştiriliyor. Atıklar biriktikçe bu katmanların dizilişi,sırasıyla tekrarlanarak ilerleniyor. Her atık eklendiğinde kompostun hafifçe karıştırılması,nem ve hava dengesini sağlıyor. Kompost biraz kuru durumdaysa su ilave edilebilir;fazla ıslak durumdaysa kahverengi atıklar ile denge sağlanabilir. Birkaç haftanın sonunda atıklar yok olmaya başlayacaktır. Elde edilen toprak karıştırılarak ve elenerek evdeki bitkiler için kullanılabilir. Hayat içerisinde alınacak her sürdürülebilir karar;doğayı ve üzerinde yaşayan diğer canlıları da olumlu yönde etkiler. Unutulmamalıdır ki,her büyük değişim ufak kararlarla başlar. Daha temiz bir doğaya hep birlikte erişmek dileğiyle…